Cechy nawierzchni

Współczynnik tarcia

W przypadku dróg klasy G lub wyższej i potrzebie wbudowania SMA 16 JENA jako warstwy ścieralnej, występuje konieczność sprawdzenia współczynnika tarcia na powierzchni (zgodnie z wymaganiami Rozporządzenia o warunkach technicznych dla dróg publicznych), w tabeli 1. podano wymagania przyjęte w Rozporządzeniu i opublikowane w 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 124). Przyjmuje się w technice drogowej, że mieszanki drobnoziarniste cechują się lepszymi współczynnikami tarcia niż mieszanki gruboziarniste. W przypadku badań wykonanych na odcinkach SMA 16 JENA uzyskane wyniki były dobre i spełniały wymagania (tab. 2).

Tabela 1. Wymagane minimalne wartości miarodajne współczynnika tarcia wg Rozporządzenia MI z 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 124) 

** wartość wymagań dla odcinków nawierzchni, na których nie można wykonać pomiarów z prędkością 60 km/h

W tabeli 2. przedstawiono wyniki badań współczynników miarodajnych tarcia metodą SRT-3, w warstwie SMA 16 JENA zastosowano kruszywa granodiorytowe. Mieszanki w warstwie ścieralnej o różnym stopniu zużycia pod ruchem.

Tabela 2. Wyniki badań miarodajnego współczynnika tarcia na warstwach ścieralnych z SMA 16 JENA (przykładowe odcinki z woj. pomorskiego)

Dla porównania, w tabeli 3. przedstawiono wartości współczynnika tarcia dla kilku typów nawierzchni, pomierzonych w tym samym okresie na innych odcinkach dróg dla warstwy ścieralnej wykonanej z SMA 11. Współczynniki miarodajne tarcia pomierzone urządzeniem SRT-3, kruszywa granodioryt, gnejs, nawierzchnia z SMA 11, klasa drogi „S”.

Tabela 3. Wyniki badań miarodajnego współczynnika tarcia na warstwach ścieralnych z mieszanki SMA 11 

W tabelach 4 i 5 podano wyniki badań odcinków wykonanych przez GDDKiA w latach 2013 i 2016.

Tabela 4. Porównanie wyników SMA 8, SMA 11 i SMA 16 z odcinka doświadczalnego GDDKiA 2013 r. [Bogdański, 2018]

Tabela 5. Wyniki badań właściwości przeciwpoślizgowych mieszanek SMA 16 na S11 z realizacji w 2016 r., badania z 2018 r., w mieszance mineralnej SMA 11 i SMA 16 zastosowano te same kruszywa [Bogdański, 2018]

W wyniku porównania, można stwierdzić, że pomimo stosunkowo gruboziarnistej struktury górnej powierzchni wykonanej z mieszanki SMA 16, współczynniki tarcia są bardzo dobre. Obala to mit, że najlepsze współczynniki tarcia można uzyskać tylko dla drobnoziarnistych warstw ścieralnych np. z SMA 8. Kluczowe jak się wydaje jest zastosowanie kruszyw o odpowiedniej jakości, odpornych na polerowanie pod ruchem.